Opis
Ksiązka porusza frapujący temat, zawiera niezwykle staranną, bogatą i zaskakującą dokumentację, towarzyszy jej zaś płyta z utworami fortepianowymi Messiaena w wykonaniu Pawła Rydla.
„Temat inspiracji śpiewem ptaków w twórczości Oliwiera Messiaena był wielokrotnie podejmowany przez badaczy. Prace na ten temat powstają nadal i nic nie wskazuje na to, aby badania miały się zakończyć. Prowadzone są wieloaspektowo i ukazują coraz to nowsze oblicze Messiaenowskich transkrypcji. Naukowcy doszukują się zatem ptasich inspiracji również tam, gdzie do tej pory nikt, z kompozytorem włącznie, ich nie szukał. Ta ksiązka powstała na fali tych zainteresowań i podejmuje temat ptasich inspiracji we wczesnym okresie twórczości Messiaena, nazywanym niekiedy okresem modalnym. Nakierowana jest na aspekty interpretacji ptasich stylizacji i transkrypcji.
Jak rozumieć Messiaenowski styl ptasi (style oiseau)? Powszechnie przyjęło się uważać, że jest obecny w dziełach kompozytora począwszy od „ptasich” Réveil des oiseaux (1953). Tymczasem utwór ten jest tylko etapem, bardzo ważnym, ale tylko etapem w rozwoju ptasiego stylu. Pytanie, które postawił sobie autor, brzmi: czy istnieją – i w jaki sposób je wyznaczyć – obiektywne wskazówki interpretacji stylu ptasiego, zwłaszcza w odniesieniu do utworów Oliviera Messiaena z okresu modalnego.
[…] Do analizy nagrań rzeczywistych głosów ptaków wykorzystano pomoc w postaci komputera z oprogramowaniem umożliwiającym zarówno wizualizację dźwięku, jak i jego odsłuch w zwolnionym tempie. Pozwoliło to na dostrzeżenie zjawisk nieuchwytnych „nieuzbrojonym” uchem, a przede wszystkim umożliwiło zaprezentowanie wyników tych badań w postaci sonogramów. Dodatkowy efekt tej pracy można obejrzeć w Aneksie. Autora interesowały utwory orkiestrowe i organowe, w których w roli odtwórców ptasiego śpiewu występowały instrumenty inne niż fortepian. Autor zdaje sobie bowiem sprawę, że niewielu jest zapewne pianistów, z zamiłowania słuchających ptaków, umiejących rozpoznać ich głosy i wyobrazić sobie ich barwę. Znacznie łatwiejsze dla muzyka jest przywołanie z pamięci brzmienia jakiegokolwiek orkiestrowego instrumentu.”
ze Wstępu
Utwory na płycie:
- Catalogue d’oiseau
- L’Alouette lulu
- Petites esquisses d’oiseaux
- L’Alouette des champs
- Le merle noir
- Le Rouge-gorge I
- La grive musicienne
- Rondeau
- Vingt regards sur l’Enfant-Jésus
- Regard de la Vierge
- Regard du Fils sur le Fils
- Regard des hauteurs
- Regard de l’Esprit de joie
- Première communion de la Vierge
- Regard des Anges
