Z zagadnień wczesnej edukacji muzycznej

26,00 

Z zagadnień wczesnej edukacji muzycznej, redakcja naukowa: Elżbieta Frołowicz, Alicja Kozłowska-Lewna, Gdańsk: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, 2022.

191 stron

24 in stock

SKU: ISBN 978-83-64615-62-7 Categories: , ,

Description

[…] Teksty obejmują szerokie spektrum zagadnień zogniskowanych wokół wczesnej edukacji muzycznej, od bardziej ogólnych, przekrojowych ujęć teoretycznych do relacji z badań własnych (muzyczno-pedagogicznych i historycznych).

Publikację otwiera tekst autorstwa prof. dr hab. Zofii Konaszkiewicz (Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie), zarysowujący szeroką panoramę zagadnień związanych z potrzebą kształcenia i kształtowania emocji w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym w szkolnictwie muzycznym. Autorka przywołuje pojęcie kreatywności emocjonalnej, przeciwstawiając je inteligencji emocjonalnej – nastawionej głównie na kształcenie umiejętności, rozwój intelektualny i potrzebę osiągania sukcesów życiowych. Wskazuje na znaczącą rolę muzyki w procesie kształtowania uczuć wyższych, zwraca uwagę na potrzebę samokontroli emocji u dzieci, umiejętność przeżywania porażki, dostosowania emocji do sytuacji, walkę z niską samooceną uczniów oraz akcentuje doniosłą rolę radości towarzyszącej zajęciom muzycznym.

Prof. dr hab. Alicja Kozłowska-Lewna (Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku), przedstawia, w oparciu o światowe i krajowe rezultaty badań, znaczenie wczesnych kontaktów dziecka z muzyką dla jego rozwoju. Autorka omawia neurobiologiczne podstawy interwencji muzycznych, biochemiczne i biodynamiczne podstawy reakcji muzycznych oraz efekty anatomiczno-neuronalne edukacji muzycznej, zależność między praktyczną nauką muzyki a rozwojem sieci synaptycznych u dzieci. Szeroko relacjonuje rezultaty badań wskazujących na korzyści płynące z praktycznych działań muzycznych, ich wpływ na rozwój zdolności językowych, lingwistycznych i matematycznych. Uwypukla związek edukacji muzycznej ze zdolnościami poznawczymi (inteligencją, pamięcią i uwagą) oraz charakteryzuje wpływ działań muzycznych na sferę emocjonalną i społeczną. Przedmiotem jej zainteresowania stają się także możliwości terapeutyczne działań muzycznych.
W konkluzji podkreśla związek słuchu muzycznego z wyższymi procesami myślowymi, w tym głównie z pamięcią, obserwowany w badaniach empirycznych wpływ praktycznej nauki gry na instrumencie na wyższe procesy myślowe, ukrytą funkcję terapeutyczną, emocjonalną i społeczną działań muzycznych.

Dorobek naukowy gdańskiego środowiska akademickiego w zakresie wczesnej edukacji muzycznej w okresie ostatnich pięćdziesięciu lat prezentuje tekst prof. dr hab. Elżbiety Frołowicz (Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku). Autorka, wychodząc od prac powstałych w latach 70. ubiegłego wieku, kreśli szeroką panoramę osiągnięć badaczy, którzy wywodzą się z gdańskiej społeczności naukowej (głównie Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki
i Uniwersytetu Gdańskiego). Przypomina dorobek Elżbiety Kilińskiej, Kingi Lewandowskiej, Alicji Kozłowskiej-Lewny, Michała Kierzkowskiego, Aliny Kowalskiej-Pińczak, Katarzyny Kierzkowskiej, Rafała Lawendowskiego, Ilony Poćwierz-Marciniak, Ewy Szatan i własny oraz cykle organizowanych przez to środowisko konferencji („Pedagogika muzyki: cechy, aksjologia, systematyka”, „Z zagadnień wczesnej edukacji muzycznej”).

Do najnowszych doświadczeń, związanych z pandemią wywołaną koronawirusem SARS-CoV-2, nawiązuje w swoim artykule dr Natalia Kłysz-Sokalska (Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu) – Narzędzia zdalnej edukacji muzycznej. Prezentuje ona wiele aplikacji, programów i stron internetowych poświęconych edukacji muzycznej (Chrome Music Lab, Blob Opera, Google Doodle, Easy Virtual Choir, Shared Piano), powstałych przed pandemią i w jej trakcie, które mogą być z powodzeniem wykorzystywane nie tylko w formie online, ale również podczas pracy stacjonarnej, stając się ciekawym i przydatnym urozmaiceniem zajęć muzycznych.

Kolejny tekst autorstwa dr hab. prof. UMCS Mirosława Grusiewicza (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Edukacja muzyczna we wspomnieniach i ocenach studentów kierunków pedagogicznych, zarysowuje obraz powszechnej edukacji muzycznej w przedszkolach i w szkołach podstawowych po roku 2000, na podstawie pisemnych wypowiedzi 36 studentów kierunku animacja kultury. W niektórych przypadkach ocena tych zajęć dokonywana przez byłych uczniów jest zaskakująca i prowokująca do myślenia. Ich obraz edukacji wczesnoszkolnej nieco różni się nie tylko od programów i założeń, ale także od naszych wyobrażeń, przypuszczeń i stereotypów, mimo że główne refleksje korespondują z wynikami wcześniejszych badań.

Nowe trendy w edukacji muzycznej w Niemczech prezentuje artykuł dra Jarosława Chacińskiego (Akademia Pomorska w Słupsku) – Wybrane niemieckie koncepcje edukacji muzycznej
w kontekście przemian społecznych, pedagogicznych i kulturowych
. W centrum uwagi autora znalazły się dwa dominujące w pedagogice niemieckiej nurty: patetyczny, nawiązujący do trwałych wartości, wywodzący się z filozofii platońskiej, akcentujący moralno-estetyczne aspekty muzyki i wychowania, oraz drugi nurt, pozostający w kręgu „Nowego Wychowania” – bazujący na spontanicznej zabawie, sprzyjający kreatywności i twórczości. We współczesnej wczesnoszkolnej edukacji muzycznej w Niemczech, pozostającej pod silnym wpływem mediów i przeobrażeń kulturowych, obserwuje się syntezę obu tych tendencji.

Dr Katarzyna Forecka-Waśko (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), w tekście Rytmika z głośnika i teatr wyobraźni. Rola Marii Wieman w popularyzacji metody Emila Jaques-Dalcroze’a, ukazuje działalność Marii Wieman w Polskim Radiu po II wojnie światowej, kiedy to powstały pierwsze audycje umuzykalniające dla przedszkoli. W artykule omówiono proces tworzenia audycji oraz powstałą do nich literaturę muzyczną i metodyczną. Szczególną uwagę autorka kieruje na zastosowaną w audycjach metodę rytmiki Emila Jaques-Dalcroze’a, która wykorzystana została w Polsce w radiowej edukacji zdalnej.

Studentka studiów magisterskich Dominika Barzowska (Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku) w swoim artykule Flora Szczepanowska i jej koncepcja kształcenia słuchu muzycznego u dzieci przypomina sylwetkę znakomitego pedagoga z okresu dwudziestolecia międzywojennego – Flory Szczepanowskiej (1884-1929). Autorka, na podstawie odnalezionych przez nią archiwalnych wycinków ówczesnej prasy, prezentuje nowatorskie podejście bohaterki tekstu do nauczania przedmiotu kształcenie słuchu oraz omawia propagowany przez nią model Organizacji szkoły muzycznej niższej, przygotowany na zlecenie Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1929 r. W świetle najnowszych doniesień nauki dorobek tej przedwcześnie zmarłej solfeżystki okazuje się zadziwiająco trafny i niewątpliwie zasługuje na większą uwagę.

Publikację zamyka tekst autorstwa mgr Ewy Kuszewskiej (Katolicki Uniwersytet Lu- belski) Rola aktywności muzycznej w kształtowaniu funkcji pozamuzycznych małego dziecka, w którym autorka zwraca uwagę na związek muzycznych aktywności małego dziecka w terapii i stymulacji mowy. Nawiązuje do powstałej w ośrodku gdańskim w latach 70. logorytmiki i podkreśla doniosłą rolę środowiska domowego, które obfituje w tradycyjne i instynktowne zachowania muzyczne. Wczesne zabawy wokalno-ruchowe w rodzi- nie pełnią nie tylko istotną rolę w podtrzymaniu wrodzonych zdolności muzycznych, ale także, jak pokazują prowadzone przez nią badania, leżą u podstaw rozwoju komunikacji werbalnej dziecka.

Ze wstępu

Elżbieta Frołowicz
Alicja Kozłowska-Lewna

 

Additional information

Weight 0,357 kg
Dimensions 24 × 17 × 1,5 cm