Opis
Z niekłamanym entuzjazmem oddaję w Państwa ręce polski koncert altówkowy: Concerto Passione per Viola e Orchestra op. 44 Marka Sewena, do którego miałem niezmierny zaszczyt opracować głos solowy. Podjąłem się z największym szacunkiem tego niełatwego wyzwania, które rozumiem również jako możliwość kontynuowania Altówkowej rewolucji rozpoczętej debiutanckim albumem ReVIOLAtion (NAXOS RECORDS, 2020), tj. łamania uprzedzeń, propagowania zmiany w postrzeganiu i „odczarowywania” tego wyjątkowego, nietuzinkowego i szlachetnego instrumentu. Międzynarodowa kampania społeczna pod hasłem Altówkowa rewolucja –ReVIOLAtion holistycznie popularyzuje altówkę, a Polska jest przecież nader płodnym, żyznym, bogatym w spuściznę krajem literatury dla „Damy” instrumentów smyczkowych. Od pierwszych dźwięków altówka urzeka, fascynuje swoją niepowtarzalną barwą brzmienia, jakże bliską skali i tembru głosu człowieka. Parafrazując Mikołaja Reja:
A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swóją [literaturę altówkową – od red.] mają.
Jako niestrudzony protagonista altówki, inicjator tej światowej kampanii społecznej, intensywnie pracuję wspólnie ze środowiskiem altówkowym nad przełamywaniem stereotypów względem tego szczególnego instrumentu. Aspekty wykonawcze i wymagania techniczne stawiane przed wykonawcami mogą w tym przypadku tylko początkowo wydawać się podobne do techniki skrzypcowej. Wbrew pozorom altówka jest jednak bardziej wymagającym instrumentem, a możliwościami nie ustępuje pod żadnym względem technikom stosowanym przez wiolinistów. Wciąż trwająca podróż altówki do pełnej emancypacji oraz autonomii była na przestrzeni lat niezwykle długa i skomplikowana. Dziś repertuar na altówkę jest już wyjątkowo bogaty, ale nowe pozycje koncertowe to wciąż niestety rzadkość.
Niewątpliwym wydarzeniem jest powstanie dzieła tego gatunku na altówkę, w czasach, w których kompozytorzy epizodycznie tylko podejmują się tworzenia na ten przecież w pełni niezależny aparat wykonawczy. Zauroczeni unikalnym jej brzmieniem chętnie podejmują się już jednak tworzenia nowej muzyki w dziełach solowych, bądź kameralnych. Niezwykłą rzadkością są koncerty na altówkę z towarzyszeniem orkiestry, tym bardziej niniejsza pozycja jest wyjątkowo potrzebna, wręcz pożądana – nie tylko przez społeczność altowiolistyczną w Polsce, ale i na świecie. Biorąc pod uwagę literaturę altówkową i powstałe w Polsce koncerty solowe, uważam, iż owo dzieło tworzy nową drogocenną wartość w narodowej spuściźnie altówkowej, obok koncertów takich kompozytorów, jak np. M. Stachowski, T. Baird, G. Bacewicz, R. Palester, W. Friemann, B. Schaeffer, T. Paciorkiewicz, A Tansman, P. Moss, czy K. Penderecki. W moim przekonaniu, wspólnym z innymi altowiolistami, priorytetem jest popularyzacja tej muzyki – podnoszenie poziomu kultury altówkowej, aspekty edukacyjne, propagowanie tego wszechstronnego i autonomicznego instrumentu w identyczny sposób jak skrzypiec czy wiolonczeli.
Jestem pod ogromnym wrażeniem tej kompozycji, to dla mnie zaszczyt móc opracować do niej głos solowy, napisać słowo wstępne, a w przyszłości również ją prawykonać. To czteroczęściowe dzieło, choć zwarte w swej formie, jest niezwykle bogate zarówno w wyrazie, jak i w wykorzystanych środkach stylistycznych i wykonawczych. Dedykowane jest najwybitniejszemu polskiemu altowioliście dzisiejszych czasów – prof. Stefanowi Kamasie. Czuję się zobowiązany, by powierzony mi koncert rozpowszechniać i popularyzować. Niezwykłym wyróżnieniem jest otrzymać możliwość prawykonania dzieła w moich kolejnych sezonach artystycznych. Dołożę wszelkich starań, wykorzystam wszelką dotychczas zdobytą wiedzę, by przekazać jak najdoskonalej założenia, które towarzyszyły kompozytorowi Markowi Sewenowi podczas tworzenia Concerto Passione per Viola e Orchestra op. 44, oraz promować to dzieło zarówno w kraju, jak i zagranicą.
W tym miejscu, w imieniu altowiolistów, pragnę podziękować twórcy za ten niezwykły Koncert.
Krzysztof Maria Komendarek-Tymendorf
