Baltic Trio – Dvořák & Babadjanian

30,75 

Baltic Trio – Dvořák & Babadjanian
DUX Recording Producers 2021

Na stanie

SKU: DUX 1833 Kategorie: ,

Opis

Baltic Trio powstało w 2019 r. Tworzą je młodzi, utalentowani muzycy, których połączyła Akademia Muzyczna w Gdańsku. Każdy z nich ma na swoim koncie wiele nagród na ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach muzycznych, zarówno solowych, jak i kameralnych.

Wydana nakładem wydawnictwa DUX płyta „Baltic Trio – Dvořák | Babadjanian” (DUX 1833) to debiutancka płyta tego zespołu. Zawiera ona tria fortepianowe Antonína Dvořáka i Arno Babadjaniana w autorskiej transkrypcji na klarnet, wiolonczelę i fortepian.

Ostatnie dekady XIX wieku dla wielu twórców roman­tyzmu upłynęły pod znakiem komponowania dzieł inspirowanych tematyką narodową, bądź rodzimym folklorem. IV Trio e-moll „Dumky” op. 90 Antonína Dvořáka (1841–1904) należy do grona najpopularniej­szych utworów wywodzących się z tego właśnie nurtu. Przełom lat 80. i 90. XIX wieku okazał się dla Dvořáka okresem wzmożonej kompozytorskiej aktywności pełnej licznych artystycznych sukcesów. To właśnie wówczas otrzymał posadę profesora kompozycji i instrumenta­cji w Konserwatorium Praskim. Tam też nadano mu zaszczytny tytuł doktora honoris causa.

Trio op. 90 po raz pierwszy zostało zaprezen­towane publicznie w 1891 roku w Pradze i od razu zyskało sporą popularność wśród słuchaczy. Podtytuł dzieła sugeruje związki ze słowiańską ludową dumką, a niestandardowa budowa utworu w dosadny spo­sób te konotacje wzmacnia. Architektonika formalna dzieła w znacznym stopniu odbiega od wzorca sona­towego. Trio przywodzi na myśl luźną fantazję opartą na swobodnych, nasyconych pierwiastkiem ludowym ogniwach, w których wyraźnie dominują nostalgiczne i lamentacyjne odcinki. Pierwsze trzy części tworzą jedną większą całość, na co wskazuje pokrewieństwo tonacji każdej z nich, a także skontrastowana wyra­zowo i melodycznie ich budowa. We wszystkich trzech częściach słuchacz łatwo odnajdzie epizodycznie poja­wiające się, pełne łagodnych rozwiązań odcinki odda­jące chwilowy powiew optymizmu.

Pozostałe trzy ustępy odznaczają się o wiele większą autonomią. W czwartej, Andante moderato – Allegretto scherzando, osnuta wokół marszowych rytmów śpiewna melodia nosi w sobie znamiona pesymizmu i rezygnacji. Z kolei w części piątej, Allegro – Meno mosso, dochodzi do fakturalnej intensyfikacji, przez co wspomniany epizod może budzić mimowolne sko­jarzenia z często spotykanym na gruncie gatunku tria wirtuozowskim finałem. Jednak zasadniczy finał (część szósta) nie ma nic wspólnego z popisowością czy motoryką. Mamy tu do czynienia z niemal żałobną (Lento maestoso), autonomiczną miniaturą, w której nieustannie ścierają się lament i rozpacz. Co więcej, burzliwa coda (Vivace), miast prowadzić do harmonij­nego rozwiązania, niespodziewanie wzmaga wcześniej­sze napięcia sugerujące brak jakiejkolwiek nadziei.

[…] Światowa premiera Tria fis-moll miała miejsce w 1953 roku w Moskwie z udziałem kompozytora przy fortepianie. Pozostałe partie wykonali dwaj legendarni muzycy, skrzypek Dawid Ojstrach oraz wiolonczelista Światosław Knuszewicki. Choć utwór wyraźnie inspi­rowany był ludową muzyką ormiańską, wpływy kom­pozytorskiej tradycji rosyjskiej są w nim równie mocno odczuwalne.

Część pierwszą dzieła otwiera główny temat o tragicznej proweniencji, nadający całej narracji sporo katastrofizmu i dramaturgii. Burzliwa narracja Largo – Allegro espressivo pełna jest melodycznych kontrastów oraz autonomicznych, improwizowanych wstawek i fakturalnych gradacji. W części drugiej dochodzi do wyraźnego odprężenia i złagodzenia napięcia. Całość Andante uznać można za improwi­zowaną balladę, a złożone odcinki melodyczne i roz­budowane modulacje przybliżają ogniwo do programo­wego poematu. Finałowe Allegro vivace to motoryczny, silnie zrytmizowany ustęp pełen gwałtownych, dzikich zrywów. Mimo iż w tym ustępie Babadżanian wyko­rzystał motywy tragicznego tematu głównego części pierwszej, dramaturgia została tu wyraźnie zastąpiona przez ludyczną ekspresję. Jedynie pod koniec finału katastrofizm na chwilę powraca, jednak w kontekście wcześniejszych żywiołowych zrywów brzmi to jak mgli­sta retrospekcja.

[z bookletu płyty]
Dariusz Marciniszyn

Utwory:

  • Antonín Dvořák – Trio „Dumky” in E minor, op. 90 B. 166, arr. for clarinet, cello and piano by Baltic Trio;
  • Arno Babadjanian  – Trio in F-sharp minor (1952), arr. for clarinet, cello and piano by Baltic Trio.

W wykonaniu Baltic Trio w składzie:

  • Andrzej Wojciechowski – klarnet
  • Maciej Kułakowski – wiolonczela
  • Mirosława Sumlińska – fortepian

Informacje dodatkowe

Waga 0,80 kg
Wymiary 14 × 12,5 × 1 cm