Wraz z końcówką marca przypominamy trzy ostatnio wydane publikacje:
Jedenasty tom pisma naukowego ASPEKTY MUZYKI, pod redakcją Renaty Skupin, zawiera obszerne studia analityczno-interpretacyjne poświęcone muzyce XVIII i XIX wieku oraz współczesnej twórczości muzycznej w kontekstach biograficznych, historycznych i dotyczących technik kompozytorskich.
SPIS STREŚCI:
STUDIA
ALICJA KOZŁOWSKA-LEWNA: Napoleon Orda — uczeń Chopina, rówieśnik Moniuszki, kompozytor muzyki fortepianowej;
AGATA KRAWCZYK: Udział dynamiki w kształtowaniu czasu linearnego w utworach orkiestrowych Hanny Kulenty;
MANUEL DOMÍNGUEZ SALAS: Indeterminizm w ujęciu Julio Estrady — yuunohui’ehecatl. Collective Score for Solo Woodwinds and/or Brass Instruments;
ALEKSANDRA BIŚTA: Sonaty fortepianowe Johanna Nepomuka Hummla.
SPRAWOZDANIA
SALVATORE GIOVENI, RENATA SKUPIN: HarMA+ Project: European Landscape of Teaching Practices and Pedagogical Innovation in HMEI’s — Harmony and Music Analysis Fields;
ELŻBIETA FROŁOWICZ, ALICJA KOZŁOWSKA-LEWNA: III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Z zagadnień wczesnej edukacji muzycznej”.
Andrzej Dziadek – Utwory fortepianowe 1: Dwie bagatele, Nokturn, Dzwony. Gdańsk: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki, 2021.
Redakcja pianistyczna – prof. dr hab. Gabriela Szendzielorz-Jungiewicz
W roku 1991 powstały Dwie bagatele na fortepian – dzieło jawnie nawiązujące do tradycji muzyki fortepianowej już samym tytułem, w treści zdradzające przywiązanie do romantycznej tradycji traktowania muzyki jako mowy uczuć, zaś w sferze konstrukcji stanowiące rezultat pracy nad stworzeniem własnej odmiany techniki strukturalnej, polegającej na uważnym selekcjonowaniu wysokości dźwięków w ramach języka 12-tonowego, tak, by nie stracić możliwości kreowania napięć harmonicznych, a tym samym – budowania formy jako ciągu napięć i odprężeń.
Dziesięć lat późniejszy Nokturn na fortepian (2001) to przykład w pełni wykrystalizowanej techniki „Klanggestalt”, stanowiącej uwieńczenie opisanych wyżej poszukiwań. Cały materiał utworu wywodzi się z kilkudźwiękowego szeregu dźwiękowego, który daje początek przebiegom melodycznym i ciągom harmonicznym. O specyficznych właściwościach energetycznych struktur wywodzących się z ustalonej na etapie prekompozycyjnym „Klanggestalt” decyduje kolejność interwałów, na przemian konsonansowych i dysonansowych, dobieranych tak, by nie tworzyły w układzie wertykalnym trójdźwięków ani innych struktur wywodzących się z tonalności typu dur-moll. Odnoszący się po raz kolejny do tradycji muzyki fortepianowej tytuł utworu ściśle charakteryzuje jego klimat – Nokturn nawiązuje do dojrzałych nokturnów chopinowskich, łączących topos muzyki nocy z fragmentami burzliwymi, o dużym ładunku dramatyzmu.
Powstały na zamówienie festiwalu „Do-Re-Mi” w Łodzi Nokturn rozpoczął całą serię utworów fortepianowych Dziadka skomponowanych na początku nowego stulecia. Jak u wielu innych kompozytorów, falę szczególnego zainteresowania instrumentem wywołał bliski kontakt z wykonawcami – w tym przypadku wybitnymi śląskimi pianistami: Gabrielą Szendzielorz, Magdaleną Lisak, Zbigniewem Raubo i Andrzejem Jungiewiczem. Pierwszą wykonawczynią Nokturnu była Gabriela Szendzielorz, której utwór był dedykowany.
Podobnie było w przypadku kolejnego utworu prezentowanego na płycie – Dzwonów na fortepian z 2004 r. Pianistka zamówiła utwór w celu uświetnienia uroczystości poświęcenia nowych dzwonów w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła w Tarnowskich Górach. Dzwony Dziadka są przetworzoną, wysublimowaną ilustracją brzmienia dzwonów kościelnych – naśladują ich kapryśną, falującą melodię, rozbrzmiewającą w alikwotowym spectrum harmonicznym. Od tradycyjnych fortepianowych imitacji brzmienia dzwonów różnią się jasnym brzmieniem, delikatną fakturą
i statyczną dynamiką.
Na płycie ukazały się trzy znakomite kompozycje kameralne, aż dwie z nich to fonograficzne premiery.
Kwartet fortepianowy op. 2 Józefa Krogulskiego, oraz Trio fortepianowe Karola Kątskiego zostały przez pedagogów Katedry Kameralistyki, oraz współpracujących z nami pedagogów zarejestrowane po raz pierwszy!
Płytę dopełnia Duo Ignacego Dobrzyńskiego na klarnet i fortepian.
Płyta jest ukoronowaniem zainicjowanej przez Katedrę Kameralistyki – Ogólnopolskiej Sesji Artystyczno-Naukowej “Z zapomnianych kart polskiej kameralistyki” która została zapoczątkowana w 2014 roku, i odbywa się w naszej uczelni regularnie, w dwuletnich odstępach. W ramach sesji prezentują się artyści i badacze z Polski a od ostatniej edycji (2020) także zza granicy, przybliżając zarówno w wydaniu artystycznym – poprzez prezentacje na koncertach jak i naukowym – poprzez prelekcje i publikacje, tematy związane z polskim dziedzictwem muzycznym skoncentrowanym wokół muzyki kameralnej.
Płyta jest także początkiem (VOL 1) założonego długofalowo działania mającego na celu promocję dzieł zapomnianych, lub mało znanych szerokiej publiczności. Katedra Kameralistyki Akademii Muzycznej w Gdańsku planuje kolejne publikacje prezentujące polskie kompozycje kameralne w wykonaniu jej pedagogów.