Czas, kiedy Polska na blisko 150 lat zniknęła z mapy świata, naznaczył się w sposób szczególny we wszystkich sferach życia. Kompozytorzy i muzycy znaleźli się w sytuacji granicznej, a ich twórczość odegrała bezprecedensową rolę w walce o niepodległość kraju. Muzyka pozwoliła przetrwać polskiej kulturze, a przez to polskiej tożsamości, w tym trudnym czasie rozbiorów. Kultura przetrwała i pozwoliła też przetrwać duchowi narodu.
Setna rocznica odzyskania przez państwo polskie niepodległości, jaka przypadła w 2018 roku, skłoniła do głębokiej refleksji naukowej nad różnymi wymiarami patriotyzmu: teoretyków muzyki, muzykologów, wykonawców, teologów oraz filozofów podczas kolejnej edycji sesji naukowej organizowanej przez Katedrę Muzyki Kościelnej Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku,
Pokłosiem tych rozważań jest zbiorowa monografia nt. „Muzyka sakralna w drodze ku Niepodległej”, XV edycja z cyklu „Musica sacra”, która powstała by upamiętnić przełomową dla narodu polskiego datę.
Oddane do rąk czytelnika teksty dotyczą zagadnień nade wszystko ważkich, stanowiących świadectwo przeszłości – od namysłu i dyskursu filozoficznego nad fenomenem patriotyzmu w synergii z muzyką sakralną, charakterystyki muzyki kościelnej, jaka była wykonywana w diecezji krakowskiej podczas zaborów, poprzez analizę twórczości muzycznej akcentującej sferę sacrum u Feliksa Nowowiejskiego, Karola Szymanowskiego, Jacka Sykulskiego, aż po ontologiczne omówienie kontekstów patriotyzmu: patriotyzmu bizantyjskiego i historii organów z kościoła pw. św. Jana Bosko w Gdańsku-Oruni.
„Pieśń ujdzie cało! […]” – powiedział polski wieszcz narodowy w Pieśni Wajdeloty z „Konrada Wallenroda”, co również i dziś ma uświadamiać, że muzyka jest nośnikiem wartości duchowych, ale także wartości patriotycznych.
z przedmowy redaktor tomu Moniki Karwaszewskiej
Zobacz produkt: Muzyka sakralna w drodze ku Niepodległej
